dużo by
  • sześciopak
    17.09.2008
    17.09.2008
    Szanowni Państwo, mój niepokój wzbudzają słowa typu sześciopak. W języku potocznym funkcjonują one na pewno, ale co zrobić z takim słowem w tekście do druku, zostawić? I czy poprawny byłby też zapis z cyfrą na początku?
    Agnieszka Kajak
  • tyle tylko (,) że
    2.06.2012
    2.06.2012
    Szanowna Pani, Szanowny Panie,
    chciałabym zapytać o wyrażenie tyle tylko że. Czy zapisywać je bez przecinka (jak tylko że, tyle że), czy z przecinkiem: tyle tylko, że…?
    Z poważaniem
    Katarzyna Rajko
  • Wartość stylistyczna i pochodzenie końcówek mianownika liczby mnogiej rzeczowników męskich

    13.02.2021
    13.02.2021

    Jak to się stało, że w języku polskim wykształciły się aż trzy końcówki liczby mnogiej w rodzaju męskim: (1) osobowe i godnościowe -owie, (2) godnościowe bądź archaizujące -y/-i (zależnie od spółgłoski wygłosowej), wreszcie (3) zwykle deprecjacyjne i/lub nieżywotne -i/-y (zależnie od spółgłoski wygłosowej, z repartycją częściowo odwrotną niż w 2)

    Np. (1) aniołowie (2) anieli (3) anioły – w ost. przypadku akurat bez odcienia deprecjacyjnego.

    Dziękuję za naświetlenie tematu,

    Łukasz

  • w pojedynczej czy w mnogiej?
    4.01.2010
    4.01.2010
    „Na liście są miasta polskie, w których nazwach (nazwie) znajdują się rozmaite trudności ortograficzne”. W jakiej liczbie powinien być użyty rzeczownik nazwa: pojedynczej (bo każde miasto ma jedną nazwę) czy mnogiej (bo jest kilka miast, a więc i kilka nazw)?
  • W sali czy na sali?
    17.10.2018
    17.10.2018
    Dzień dobry. Bardzo dawno temu czytałem u Was, że można powiedzieć i na sali, i w sali. Pytam jak to wygląda na dziś np. w najnowszych słownikach itd.: obie formy są poprawne jak rękami /rękoma czy jeśli ktoś powie albo napisze na sali to znaczy, że popełnia błąd i
    należy go poprawić, bo np. miejsca zamknięte mają przyimek na, a otwarte w, choć przecież jest na poczcie i w parku, więc są wyjątki i pewnie ich dużo jest?
  • agrestoporzeczka i malinojeżyna
    3.07.2010
    3.07.2010
    Agrestoporzeczka czy agresto-porzeczka? Malinojeżyna czy malino-jeżyna?
  • Anh Xuan

    27.02.2008
    27.02.2008

    Jestem obywatelem wietnamskim osiedlonym w Polsce. Ostatnio urodziła się moja córka w Polsce. Chciałem ją nazwać Anh Xuan (imieniem wietnamskim, tj. ‘słoneczna wiosna’). Niestety napotkałem problem w USC. Kierownik tego urzędu stwierdził, że Anh Xuan nie spełnia normy ortograficznej języka polskiego, bo jest zapisane dwoma wyrazami. W związku z tym zwracam się z prośbą do Państwa o wyjaśnienie, czy Anh Xuan jako jedno imię jest niezgodne z normą ortograficzną polską.

  • bitlesi i bitelsi
    27.09.2006
    27.09.2006
    Dzień dobry!
    Jeśli o członkach zespołu The Beatles można powiedzieć bitlesi (słownik ortograficzny), to czy członków zespołu Pink Floyd można nazwać floydami, a Varius Manx – variusami?
    Pozdrawiam
    Katarzyna
  • curacao czy curaçao?
    18.03.2012
    18.03.2012
    Dzień dobry,
    chciałbym się spytać, czy w wyrazie curacao zanotowanym w Wielkim słowniku wyrazów obcych specjalnie pominięto cédille. Była to próba połowicznego spolszczenia czy po prostu literówka?
    Pozdrawiam.
  • cytaty cyrylicą
    18.03.2003
    18.03.2003
    Bardzo proszę o wyjaśnienie sprawy, która budzi liczne kontrowersje i spory. Dawniej, gdy wydawaliśmy książkę związaną z literaturą czy językoznawstwem rosyjskim lub szerzej – wschodniosłowiańskim (książkę – zaznaczmy – pisaną po polsku), stosowaliśmy zapis rosyjskich nazwisk czy tytułów dzieł w transkrypcji lub transliteracji, w zależności od potrzeb. Wszelkie cytaty były przekładane na język polski, a w razie podawania również brzmienia oryginalnego – transkrybowane. Od pewnego czasu autorzy zaczęli się chyba wzorować na książkach wydawanych w Rosji, na Białorusi i Ukrainie – w polskich tekstach i w przypisach stosuje się zapis fragmentów grażdanką. Taki tekst (dotyczący np. motywu śmierci u Tołstoja) staje się niezrozumiały dla kogoś, kto nie zna języka rosyjskiego (choćby twórczość Tołstoja – w tłumaczeniach – znał na pamięć), bo wszelkie przykłady, cytaty ilustrujące jakąś tezę itd. są wydrukowane po rosyjsku. W polskich zdaniach są wtrącenia po rosyjsku, wydrukowane grażdanką, co sprawia okropne wrażenie. Dam przykłady, ale niestety, nie mam czcionki rosyjskiej, wszystko zatem, co autor tekstu pisał grażdanką, zostanie przeze mnie podane wersalikami.
    Autor relacjonuje dokładnie przebieg zdarzeń wiążących się z osobą „PIERIEKRASNOGO EKZIEKUTORA” (…) Jak konstatuje autor ARCHIJEREJA, czas nie zmienił rodziny Turkinów, czytamy bowiem, że „u TURKINYCH PO – PRIEŻNIEMU (…) KOTIK IGRAJET…”. W przypisach powstają też dziwaczne sytuacje, gdy jeden przypis drukowany jest grażdanką, drugi po polsku, a w przypadku powtórnego cytowania tego samego autora raz pisze się tamże po polsku, innym razem po rosyjsku. Dotyczy to całości zapisu bibliograficznego w przypisie: w przypadku przytaczania dzieła rosyjskiego również cały „aparat” – s. (strona), nr, t. (tom) itd. – jest drukowany grażdanką. Na domiar złego: w pracach zbiorowych, składających się z artykułów autorów zarówno polskich, jak i rosyjskich (białoruskich, ukraińskich), piszących niezależnie od swej narodowości czasem w języku ojczystym, czasem nie, stosuje się w nagłówkach artykułów zapis imienia i nazwiska autora w zależności od tego, po jakiemu jest napisana jego praca… Bardzo proszę o możliwie „dyrektywne” (jeśli to możliwe) rozstrzygnięcie, czy takie praktyki są dopuszczalne i jak dalece. Przepraszam za tak długie pytanie, ale żałuję, że nie mogę tu więcej okropnych przykładów przytoczyć…
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego